RIDDERS EN EDELEN Simon van Leeuwen geeft in zijn ‘Batavia Illustrata, Tweede stuk van ‘t Eerste Deel’  op pagina 751 een lijst met namen van ridders en andere edelen, die in 1468 door de hertog van Bourgondie zijn ontvangen in Den Haag. Meester Willem Ruychgrok van der Werven is één van hen. (Geciteerde gedeeltes zijn cursief) 84. De Ridderschap en Edelen, welke Hertog Carel van Bourgondîen in der jare 1468. in 'sGravenhage tot Grave van Holland ontfingen, waren dese: ............. Messire Gilliaume Ruychrok van der Werven ............. Op dezelfde pagina gaat hij door met de overname van een lijst van alle Ridders en edelen, zoals die eerder is opgesteld door Wouter van Gouthoven: Zedert welken tijd, by Wouter van Gouthoven een lijste gemaaktis, van alle de Ridders en Edelen, welke in Holland, Zeeland, en Utregt, ten tijde van Hertog Carel Van Bourgondien, Vrouw Maria sijn Dochter, en den Ertz-hertoch Maximiliaan van het jaar 1477. tot het jaar 1500. bekent sijn geweest, die wy niet ondienftig geacht hebben, hier in te lijven. Dan volgt een lange lijst met namen, waaronder ‘In Zeelant’ ook de naam Ruychrock prijkt: 1. Heer Willem Ruychrock van der Werf. Heer Jan Ruychrock, sijnen Soone. 2. Heer Jan Ruychrock, Balliu van der Goes. Jan van Ruychrock, en David van Ruychrock, sijn Soonen. 3. Meester Philips Ruychrock, Raat in den Hage. 4. Heer Claas Ruychrock. 5. Heer Vranck Ruychrock. Heer Philips Ruychrock, sijn Soone. 6. Heer Jacob Ruychrock. Adriaan Ruychrock, sijn Soone. Dese ses gebroeders waaren alle Soonen van Meester Jan Ruychrock van den Werve, Raat en Procureur Generaal van den Hove van Hollandt anno 1448. en leefde nogh anno 1472. Opm.: Vader Jan had geen academische opleiding. Hij was dus ook geen ‘Meester’. Ook in een volgende lijst met ridders en edelen (beginnend op pag. 757) komt de naam Ruygrok voor (op pag. 759): De Ridderschap en Edelen, die in Holland, Zeeland, en Utrecht leefden, ten tijde dat Keyser Karel de V. dezelve Landen quam doorreyfen en besoeken, als mede in ‘t jaar 1549. doe Koning Philips als Grave gehult wiert binnen Dordregt, waren de volgende. .......... Willem Ruygrok, Heeren Iansz. .......... Costijn Ruygrok vander Werve, Iansz. Ioost Ruygrok vander Werve , Davidsz. .......... HUYS TE WERVE TOT RIJSWIJK Op de pagina’s 1292 en 1293 van hetzelfde boekwerk volgt een geschiedenis van een ‘Ridderlijk Slot en Stamhuys’ in ‘den Ambachte van Rijswijk’ en geeft aan wie daar vanaf 1262 eigenaar en/of bewoner van is geweest: ‘De oude Heeren van de Werve’. Jan Ruychrock van de Werve is de eigenaar vanaf 1448. Op deze pagina’s en elders in het boek worden ook nog talrijke familieverbanden aangegeven. (Geciteerde gedeeltes zijn cursief): Gelegen in den Amtbachte van Rijswijk, is een Ridderlijk Slot en Stamhuys geweest, van de oude Heeren van de Werve, die door een mannelijke linie hunnen afkomst trecken, door de Heeren van van Weena, voormaals fondateurs van de Stad Rotterdam, uyt een tweede soon der Burggraven van Leyden, omtrent den jare 1010.  gevoert hebbende, als wederomme een nieuwe Stam opheffende, in plaatse Van de Gouden Fasce op Asur van de Burggraven van Leyden, tot hun Wapen een Silvere Fasce op Groen; gelijk die van Boekel, insgelijx van die origine zynde, hun Wapen ook verandert hebben in een Asure Fasce op Gout.   Van dit Geslacht van Weena en van de Werve, heeft Rotterdam voor dat het nog een Stad was, hun Wapen aangenomen (naar 't exempel van de meeste andere Steden gelijk hier onder noch geseyt sal werden) in plaatse van een Fasce met een staande Paal van Silver op Groen, gelijk dat op den huydigen dach noch gevoert werd, met het Wapen van den Grave van Henegouwen en Holland, die de eerste Privilegie van Statsrecht aan die van Rotterdam gegeven heeft. Wy hebben bevonden soo ter Leenkamer van Holland als in andere Archiven ('tgeene directelijk contrarieert aan 't geene wy voormaals gemeynt hebben als in onse Coustumen van Rhijnland staat aangeroert) dat besitters van dit Huys te Werve zyn geweest, Floris van de Werve, geleeft hebbende in den jare 1262. item Willem en Beatrix van de Werve, sijne kinderen; daarna Amelis Uyttenwaarde anno 1309. en Gysbregt Swijnen, te wyve gehad hebbende Clemense van Foreest, Herberts dogter; nog Huybert van de Werve, anno 1327. en Jan van de Werve, anno 1328. die ook beseten heeft het Huys te Werve tot Voorburg, wiens descendenten, die hun Wapen gevoert hebben met een Rode Fasce op Silver, het voorsz Huys te Werve tot Voorburg hebben beseten, gelijk hiervoor onder Rhijnland verhaalt staat. Naderhand zyn van dit Huys te Werve tot Rijswijk possesseurs (bezitters) geweest Jan van de Werve anno 1402. item Heer Claas van de Werve Priester, by overgifte van sijn broeder Jan van de Werve anno 1430. welkers verly-brief mentie maakt van de Heerlijkheid van de Werve tot Rijswijk. Noch zyn met dese goederen verlijd geweest Alijd van de Werve mitsgaders Jan van de Werve by dode van Sprong van de Werve; noch Herpert van de  Werve by dode van Jan van de Werve sijn broeder, anno 1433. welken Herpert een broeder hadde, genaamt Heer Claas van de Werve Sprongse, Priester, wiens grootmoeder was de voorsz Alijd van de Werve; hebbende hy Herpert te wyve gehad Janne Kerstans dochter van den Berge, wiens vader Baillu van Delfland en Schieland was, anno 1511. Opm. 1: Er staat echt ‘1511’ in de originele tekst. Wellicht een drukfout? Opm. 2: Een baljuw is de ‘Benaming van den rechterlijken ambtenaar, die in een bepaald rechtsgebied (Baljuwage) als vertegenwoordiger van den landsheer optreedt’( Uit:  Het Woordenboek der Nederlandsche Taal). Wy hebben noch gelesen in een brief van Hertog Albert van Beyeren gegeven in den jare 1398. over den soen van den dootslag van de heer Floris van Rijsaert, dat van desen Geslachte ook waren, Jan van Leyden, Dirk van de Werve, en Sybrand van Leyden, gebroeders, naaste bloetmagen (=bloedverwanten) van Heer Floris sijns vaders wegen. JAN RUYCHROCK VAN DE WERVE Tot hier handelt het artikel in de Batavia Illustrata over de geschiedenis van het Huys te Werve, vóórdat Jan Ruygrok van de Werve het huis koopt. Naderhand is dit Huys met de Hofstede Graften, Cingelen, en Boomgaarden daer toe behoorende gekomen by koop en overdrachte van Herpert van de Werve  voornoemt, anno 1448. aan Jan Ruygrok van de Werve, Ridder, en Raad van Hertog Philips van Bourgondien volgens den brief daar van by hem Herpert gegeven en bezegelt met sijn zegel, een Schilt, daar op 't hooft van dien staan drie Palen. Opm. 3: Volgens Damen (pag. 488) is Jan geen ridder. Zijn zonen Jan en Willem worden in 1467 tot ridder geslagen en zoon Klaas wordt in 1470 als ridder genoemd. Desen Jan Ruychrock van de Werve was soon van Willem de Buyser van de Werve, en Neve van Matthijs de Buyser, Heer in Ryerwaart, en Adriaan de Buyser, Deeken van de St. Catharinen Kerk in den Briel, en uyt rechten mannelijken bloede van de gemelte oude Heeren van de Werve en Wena, welkers Wapen, te weten de Silvere Fasce op Groen, hy, sijn vader, en de gemelte sijne twee neven van ouds gevoert hebben onder een open Helm, uytwijsende verscheyde brieven bezegelt in roden wassche, die wy daar van gesien hebben. Hy Jan Ruygrok, heeft het voorsz Huys en Slot te Werve, dat over menigte jaren door ouderdom was vergaan en waarvan de steenen volgens een Handvest van de Graaf van Holland, van den jare 1392. te sien op de Leenkamer van Holland, tot een ander gebouw waren gebruykt, op nieuw uyt de Gragten met een swaren Toorn (daar in een gevangen huys was) cierlijk doen ophalen, en tot wel hondert en t'sestich Merges Lands in een Leen doen brengen, volgens de brieven van den gemelten Hertog Philips, van den jare 1453. houdende dat te Leen van de Graaffelijkheid van Holland gelijk als 't selve by fijne descendenten noch beseten en verlijt werd te weten het Huys en Hofstede te Werve, met Cingelen , Grafters, en Boomgaarden, met hondert en t'sestig Mergen Lands daar aan behorende, en dan noch een Warande van Conijnen ontrent den voorsz Huyse gelegen, te verheergewaden samen met tien ponden Hollands. Na doode van Jan Ruychrok van de Werve voornoemt, die te wyve hadde Soete van Domburg, is dit huys en goederen verlyt op Claas sijn vierde soon, die te wyve gehad heeft een dogter van Lodewijk van Treslong, en is daar na by doode van Jan en Lodewijk van de  Werve, Claas soonen, die sonder kinderen stierven anno 1513. geerft op Agniese Ruychrok van de Werve haar suster, die te man hadde Jacob van Domburg, Ridder uyt Walcheren, en lieten na Maria van Domburg, verlijt anno 1517. die troude Jan van Eijl, Heer tot Geysteren in 't Land van Cleve; sy stierf 1561. nalatende Jacob van Eijl Ridder, Heer van Geysteren Domburg, en Werve haar eenige Leenvolger, anno 1561. overleden op dit huys te Werve anno 1592. den laasten November; hy hadde te wyve Anna van Groesbeek uyt Gelderlandt; en daar na Helena Turx, die anno 1595 ter Goude stierf, dan heeft  geen kinderen nagelaten; waarom dit huys met sijn gevolge doenmaal gekomen en versturven is, volgens verly van den jare 1592. op sijn regte Leenvolger Willem Ruychrok van de Werve, soon van Jan Ruychrok van de Werve, Ridder, en van Maria van Doorn van Sonsbeek, Heer Jans dogter, welken Jan Ruychroks vader Willem Ruychrok van de Werve ook ridder, getrout aan Gysberta van Loon, dochter van Arent van Loon, Ambagtsheer van Kijfhouk outste soon was van den meergemelten Jan Ruychrok van de Werve en van Soete van Domburg voornoemt. En heeft Willem Ruychrok van de Werve (die sonder oir is overleden, daar na, te weten inde jare 1593.) dit voorsz. Huys en goederen by donotie enter vivre gegeven aan Jacob van der Wiele, Jans soone, wiens moeder was Elisabeth Ruychrok van der Werve, dogter van Jan Ruychrok van de Werve en van Catharina Jongelinge, welken Jan de volle broeder was van de voorsz Willem van de Werve, Jans soone; naar overlijden van welken Jacob van der Wiele, daar mede verlijt is, sijn soon Willem van der Wiele van de Werve, Hoogheemraad van Delfland anno 1643. wiens Leenvolgster en oudste dochter is geweest anno 1654. Maria van der Wiele van der Werve, te man hebbende gehad Govert Wuitiers, soone van Dirk, en van Catharine de Wale, Jans dochter, die als noch het voorsz Huys en Goederen besit. F.A Hoefer beschrijft in 1893 in een uitvoerig artikel (b) de resultaten van zijn onderzoek betreffende het bezit van het Huis te Werve bij Rijswijk aan de hand van leenregisters.  Het landgoed te Werve in Rijswijk bestaat nog steeds en is recent gerestaureerd.
DE BATAVIA ILLUSTRATA (1685)
Het Huys te Werve anno 1726.
Het Huis te Werve, gezien vanaf de zuidzijde, anno 1824 (De Navorscher1893)
BATAVIA ILL.
Site Map
RUYCHROCK