LEEUWENHORST Op de vorige pagina staat een detail uit een kaart die in 1615 is vervaardigd door Floris Balthasars, samen met zijn zoon Balthasar Florisz. van Berckenrode, in opdracht van de dijkgraaf en hoogheemraden van Rijnmond. Deze kaart staat hieronder in zijn geheel afgebeeld (b). Ten noordoosten van Noordwijk (ongeveer halverwege naar Noordwijkerhout) staat de abdij Leeuwenhorst op deze kaart vermeld. Op 14 oktober 1261 schenken Arnold van Sassenheim en zijn broer Walewijn van Alkemade, ridder, ter ere van God en de heilige Maagd, al hun roerende en onroerende goederen in Noordwijk en Langeveld, liggende in het rechtsgebied van heer Hugo van Noordwijk, ridder, en Albrecht van Velsen, om hier op de plaats die ‘Le’ wordt genoemd, een cisterciënzerinnenklooster te stichten (b). Het lijkt aannemelijk als stichtingsdatum voor Leeuwenhorst Sint-Agnietendag (21 januari) 1263 te beschouwen (b).

De basis voor deze kaart wordt gevormd door de manuscriptkaarten van alle ambachten binnen Rijnland. Vanaf deze manuscriptkaarten graveert Balthasars het hoogheemraadschap in twintig koperplaten. Dit kaartblad geeft Noordwijk, Katwijk, Rijnsburg en omgeving weer [Hoogheemraadschap Rijnland, Leiden]. Het resultaat was ‘mooi, maar niet erg nauwkeurig’. De dijkgraaf en de hoogheemraden geven daarom op 19 maart 1639 opdracht een nieuwe kaart te maken, ditmaal aan Jan Janszn. Dou en Steven Pieterszn. van Broeckhuysen (b). Jan Janszn. Dou (1615-1682, hij krijgt zijn admissie als landmeter in 1635) is een kleinzoon van landmeter Jan Pieterszn. Dou (1573-1635). Jan Pieterszoon Dou vervaardigt op last van de Ridderschap van Holland (opdracht bekrachtigd op 20 Augustus 1625) een kaartboek van de landen toebehoord hebbende aan de voormalige abdij van Leeuwenhorst, gelegen in Rijnland (b). Terzijde: De abdij Leeuwenhorst functioneert als zodanig tot 1574. Het is mij niet duidelijk, waarom er ca. 50 jaar na dato nog een kaartenboek moet worden gemaakt cq. bekrachtigd van de bezittingen. Er wordt niet vermeld of het kaartenboek de bezittingen uit 1574 toont, of uit een ander jaar. Ook in het het Nationaal Archief is hierover niets bekend. Zij verwijzen mij door naar een publicatie van het Hoogheemraadschap van Rijnland over ‘Het leven en werk van drie generaties Dou’(b). Hierin staat over Jan Pietersz. Dou vermeld, dat hij in 1573 in Leiden wordt geboren als zoon van Pieter Arentsz. Dou en Dieuwertgen Harmansdr. Na praktijkervaring bij Pieter Bruyns en verdere opleiding bij Symon Fransz. Van der Merwen vraagt Jan in 1597 bij het Hof van Holland een verzoek in tot erkenning als landmeter. De gevraagde admissie wordt hem verleend op 27 november 1597. Jan Pietersz. Dou sterft samen met zijn zoon Cornelis op 5 augustus 1635 in Leiden aan de pest. Uit deze korte levensbeschrijving volgt, dat het kaartenboek gemaakt is tussen ca. 1625 en 1635 en geeft dus vermoedelijk ook de situatie uit die tijd weer. Dit is van belang om vast te stellen, omdat er op de overzichtskaart van Noordwijk twee personen staan aangegeven als pachters van een stuk grond van ‘de Abdije van Leeuwenhorst’: • Claes den Boer (detail 2): Claes staat in het Oud Rechterlijk Archief van Noordwijk en Lisse vermeld tussen 1584 en 1624. • Cornelis Claes den Boer (detail 1 en 3): Cornelis staat in het Oud Rechterlijk Archief van Noordwijk vermeld tussen 1621 en 1625. De kaarten zijn net ná de laatste vermeldingen in het ORA gemaakt. Ik neem daarom aan, dat de namen op de kaart dezelfde personen zijn als die, die worden vermeld in het ORA. De naam ‘Den Boer’ wordt ook gebruikt door enkele voorouders van het geslacht Zeestraten.

Kaart van Noordwijk en omgeving met bezittingen Leeuwenhorst ca. 1600-1635. (Om de noordpijl van de kaart van Noordwijk en omgeving naar boven te krijgen, moet deze kaart met de details ongeveer 50 graden tegen de klok in worden gedraaid.)

Claes den Boer wordt genoemd in het ORA Noordwijk van 1574-1624. Hij is getrouwd met Dirkje Meesdr. Zijn zoon Cornelis Claes den Boer wordt genoemd in het ORA Noordwijk van 1621-1634 en in het ORA Voorhout in 1625. Hij is eerst getrouwd met Ariaentge Maertensdr. en later met Cunera Symonsdr.