BERNARDUS ANTHONIUS SOMERS en CATHARINA WILLEMS BOS 1 juli 1849  Huwelijk Bernardus Antonius Somers en Trientje Willems Bos. 18 juni 1857  Scheiding der gemeenschappelijke boedel tusschen Trijntje Willems Bos thans vrouw van Anthonius Somers en wijlen Heere B. Bot te Uithuizermeeden. Voor de boedelscheiding zijn gecompareerd: • Trijntje Willems Bos • Berend Heeres Bot • Kornelis Coerts, in  kwaliteit van toeziend voogd over de minderjarige kinderen van Trijntje Comparanten verklaren 'te willen scheiden den massalen boedel tusschen de comparante Trijntje Willems Bos en wijlen haar vooroverlevenden echtgenoot Heere Berends Bot en daarna te willen verdelene de nalatenschap van laatstgenoemden'. Ongeveer 9 jaar na het overlijden van Heere Berends Bot en 8 jaar nadat Trientje voor de tweede maal is getrouwd, wordt de boedel verdeeld. Dit document omvat een volle 28 pagina's. Er was dus heel wat werk te verzetten. Op de eerste plaats worden de bepalingen in het huwelijkscontract nog eens herhaald, evenals de aankopen van de boerenbehuizinge en schuur en enkele beklemmingen. Na het vermelden van de overlijdensdatum van Heere volgt de 'Staat des Boedels'. Zoveel jaren na het opsellen van de 'Inventaris des Boedels tusschen wijlen Heere Berends Bot en zijne echtgenote Trientje Willems Bos te Uithuizermeeden (No 10249 dd 5 July 1849)' kan men natuurlijk alleen maar de exacte waarden van de schattingen die daar staan vermeld, overnemen. Daarnaast wordt, naast enkele kleinere toevoegingen en correcties, nu ook de waarde van de boerenplaats en de landerijen meegenomen (gewaardeerd op f. 31053,-). Trijntje krijgt de 'boerenplaats en de landerijen, om daarvan het volle genot te hebben, wanneer dezelve van hunne vruchten zijn ontbloot'. Trijntjes erfdeel is echter f. 28469,-, zodat zij 'terstond in den boedel moet restitueren in contanten eene somma van f.2583,- '. Verder moet Trijntje nog 'tot de schulden des boedels betalen eene somma van f. 1155,-'. Het komt er dus op neer, dat Trijntje na betaling van f. 3738,- de kale boerenplaats krijgt toebedeeld, 'van alle vruchten ontbloot'. Dat wordt nog eens duidelijk na het lezen van de toebedeling aan Berend Heeres Bot: hij krijgt 'de levende have, huismeubilia, boerengereedschappen, wijtels en lakens en de zilverwerken, te zamen voor de gewaardeerde waarde van f. 4471,-'. Zijn aandeel in de erfenis is f. 4635,-, zodat hij in contanten nog f. 164,- krijgt uitbetaald. De rest van de erfenis wordt, na aftrek van het betreffende deel van de schulden 'voor zoverre dezelve zijn rustende op de nalatenschap van wijlen meergenoemden Heere berends Bot' verdeeld over de 5 minderjarige kinderen. Het gaat hier om een bedrag van f. 23179,-. Dit bedrag wordt in contanten overgedragen aan Kornelis Coerts: 'En aangezien met deze scheiding en verdeeling de betrekking van de comparant Kornelis Coerts, in deze hebbende gehandeld als besturend voogd,........, heeft opgehouden, zoo heeft de moeder en voogdesse, de comparante Trijntje Willems Bos, gesterkt als voren, het gewoon beheer over de personen en goederen van de minderjarigen wederom op zich genomen, en de aan genoemde Kornelis Coerts, in gezegde kwaliteit toegescheiden gelden ad. f. 23179,- tot zich genomen, waarvoor zij denzelven, gesterkt als voren finaal en zonder reserve kwiteerd en dechargeerd'. 30 december 1858 Bernardus Antonius Somers koopt 'voor en ten behoeve van de Roomsche Catholieke Parochie Kerk van den Heiligen Jacobus te Uithuizen den eigendom van 83 roeden (= ca. 83x14m2) behuisde grond te Uithuizen, bij Jurjen Berends Westerdijk en vrouw onder beklemming in gebruik, voor eene jaarlijksche op midwinter verschijnende huur van 13 gulden.............. .........'dat deze aankoop was geschied, om daarvoor vier fundatiediensten ten eeuwigen dage te stichten en wel speciaal: a. één op den 21sten November van ieder jaar voor Willem Jacobs Bos, in leven landgebruiker te Usquert en aldaar overleden den 21sten November 1829. b. één op den sterf- of op den uitvaartsdag van Petonella Reinjes Feddema, weduwe van Willem Jacobs Bos, thans nog in leven en van beroep landgebruikster te Usquert. c. één op den derden Julij van ieder jaar voor Hero Berends Bot, in leven landgebruiker te Uithuistermeeden, en aldaar overleden den derden Julij 1848. d. één op den zevenden November van ieder jaar voor Reinier Hero's Bot, in leven woonachtig te Uithuizen, en aldaar overleden den zevenden November 1857. Opmerking: Volgens de overlijdensakte is Rengenier overleden op 8 november 1857. Met de opbrengst van het aangekochte land worden dus ieder jaar tot in de eeuwigheid vier Heilige Missen opgedragen met de aangegeven intentie. 'Echter onder de speciale bepaling, dat, indien ter eeniger tijd te Uithuistermeeden eene afzonderlijke Roomsch Catholieke Parochie Kerk tot stand mogte komen, dat alsdan de beide laatsten dier Gefundeerde diensten te Uithuistermeeden zouden gelezen worden, en daarvoor  jaarlijks door de Parochiekerk van Uithuizen aan die van Uithuistermeeden zoude uitgekeerd worden, de geregte halfscheid der opkomsten van die eigendom zoowel van de jaarlijksche huur, als van die der geschenken in voorkomende gevallen. Wijders is tusschen partijen overeengekomen, vastgesteld en bepaald, dat de voorgeschrevene Eignedom ten eeuwigen dage, bij welgemelde Roomsch Catholieke gemeente zal blijven, en nimmer zal mogen worden veraliëneerd (=vervreemd). Deze uitvoerige overeenkomst zal zeker in het begin goed zijn uitgevoerd. Genoemde Kornelis Coerts was, volgens deze, bij de notaris beschreven, akte, secretaris van het kerkbestuur van de genoemde parochie. De tweede comparant was de Weleerwaarde heer Willem Legebeke,  Pastor van deze parochie en tevens voorzitter van het kerkbestuur. Opmerking: Bovenstaande wordt vermeld in de 'Eerste Grosse Fundatie-acte voor Vier fundatie Diensten bij de R. Cath. Kerk te Uithuizen d.d. 2 Dec 1859.   19 februari 1872 Uittreksel uit de akte van scheiding en verdere verdeling der nalatenschap van wijlen Petronellla R. Feddema, Wed. W.J. Bos voor mejuffrouw Trijntje W. Bos, echtgenote van den heer Somers. Petronella Reinjes Feddema is de moeder van Trijntje. Zij is op 80-jarige leeftijd overleden op 6 december 1871. Het afschrift van deze akte is speciaal gemaakt voor Trijntje. De anderen zullen waarschijnlijk ook een eigen afschrift hebben ontvangen. Bij de verdeling van de nalatenschap zijn aanwezig: • Trijntje Willems Bos, echtgenote van Bernardus Antonius Somers, landgebruikers te Uithuizen • Eltje Willems Bos, echtgenote van Jacob Pieters Bos, Landgebruikers te Uithuizermeeden • Reinje Willems Bos, landgebruiker te Eenrum • Regiena Willems Bos, echtgenote van Jan Willems Boelens, landgebruikers te Rottum • Johannes Willems Bos, landgebruiker te Usquert Zij worden genoemd als de 'eenigste kinderen en wettige erfgenamen van Petronella Reinjes Feddema'. Zij erven ieder voor 1/5 deel. De erven hebben zelf onderling een boedelstaat opgesteld 'welke zij willen hebben beschouwd als een inventaris, bij deze acte opgemaakt'. Actief: Kontante penningen f 74.000,- Behuizinge te Uithuizen, door de erven gewaardeerd op f   5.000,- Door de erven ontvangen van erflaatster bij het huwelijk, nu als schuld aan erflaatster ingebracht 5 x f 2.541,11 =  f 12.705,55 Door de erven ontvangen van erflaatster, nu als schuld aan erflaatster ingebracht 5 x f 8.500,- f 42.500,- Spaanse effecten f      635,- Turkse effecten f      638,- Totaal f 135.478,55 Passief: Schuld aan Johannes Willems Bos f 34.000,- Resteert te verdelen f 101.478,55 Dat is per persoon f 20.295,71 Door ieder verschuldigde inbreng f 11.041,11 Resteert per persoon f  9.254,60 Trijntje krijgt haar aandeel in de vorm van de Spaanse en de Turkse effecten en f 7981,60 in contanten. 3 mei 1877 Bernardus Antonius Somers overlijdt en Trijntje is voor de tweede keer weduwe. 24 februari 1878 Trijntje gaat naar de notaris om de voogdij te regelen, mocht zij overlijden vóórdat haar dochter (Reinera Antonius Somers) uit het tweede huwelijk meerderjarig wordt. Aangewezen worden 'den Heer Berend Hero's Bot houthandelaar te Bedum en bij ontstentenis van denzelfden den Heer Johannes Hero's Bot, landgebruiker te Eenrum, wien ik verzoek zich die benoeming te laten welgevallen'. 16 juli 1882 Catharina Willems Bos overlijdt in Uithuizen. Vier jaar vóórdat haar zoon Willem naar de VS emigreert. Op deze plaats zou het natuurlijk te verwelkomen zijn, als er nog een boedelscheiding is. Dan kan ik vaststellen welke erfenis gaat naar zoon Willem (die in 1886 naar de VS emigreert) en haar dochter Catharina Hero Bot echtgenote van Jacobus Tjaarts Alma. Tot op heden heb ik deze boedelscheiding nog niet aangetroffen.